Activiteiten Historische Vereniging 's-Gravendeel 2024
Activiteiten:
Iedere eerste zaterdag van de maand is er een presentatie gehouden over een deel van het dorp.
Op 6 januari een presentatie over de Kreek en de Kreekkanten
Op 3 februari een presentatie over: hoe het was en is.
Op 2 maart ging de presentatie over de haven en het havengebied en de veranderingen die er in de loop der jaren plaats vonden in dat gebied.
Op 2 april ging de presentatie over de viering van het vierhonderdjarig bestaan van ons dorp in 1993.
Ledenvergadering:
Op 21 maart 2024 hield onze vereniging haar ledenvergadering, waarin de penningmeester zijn financieel jaarverslag deed en er een bestuurswisseling plaatsvond.
Voorzitter Piet van 't Riet was aftredend en werd hartelijk bedankt voor al zijn werk door zijn opvolger
Wim van den Berg.
Secretaris Mieke van Putten-Visser was eveneens aftredend en nam nu afscheid na een loopbaan van ruim twintig jaar secretariaat. Haar (tijdelijke) opvolgster is Will van Velsen
De nieuwe voorzitter gaf een inkijkje in de activiteiten voor dit jaar.
Allereerst Koningsdag met een diavoorstelling van de viering het vierhonderdjarig bestaan van 's-Gravendeel,
daarnaast een genealogie van de familie Aardoom en tenslotte een reportage van de 's-Gravendeelse mannen
die dienst hebben genomen in de VOC.
Vanwege het dertigjarig bestaan van onze vereniging, was de musicalgroep "De Hoeksche Duiven" uitgenodigd en zij speelden de musical "Met de Franse slag". Het was de eerste try-out voor de groep.
De liederen die gezongen werden waren alle op melodieën van Franse chansons gemaakt.
Onze leden hebben een genoeglijke avond gehad.
De najaarsbijeenkomsten van 28 november 2024
Dat was me toch een drukte op onze ledenvergadering!
In de middag verwelkomden we ruim zestig bezoekers en in de avond waren er nog eens eens tuk of veertig.
Allemaal geïnteresseerden in de ’s-Gravendeelse geschiedenis.
|
Voor de pauze vertoonde voorzitter Wim van den Berg een PowerPoint met de titel: Kent u dit plekje? Hij had natuurlijk foto’s opgenomen van minder bekende onderdelen van vaak wel bekende gevels. Onder onze leden waren er een paar oudgedienden zoals Bas Tak en Arie Benders die nagenoeg alle antwoorden wisten, maar anderen werden verrast met wat ze zagen.
Zoals de zijgevel van het pakhuis bij de molen of een vogelkooitje onder het huis van Aart den Oerd.
Natuurlijk kwamen de tongen los over bewoners van gebouwen:
Dries Pepermunt, Correchie den Dure, het Gouden Kalf.
|
 |
|
We leerden dat Vijfvinkel het winkelgedeelte in 1947 heeft laten aanbouwen, dat Jacob Jan Uitterlinden op de gevel van zijn woning aan de Beneden Havendijk kinderkopjes heeft aangebracht die hijzelf heeft gemaakt door een poppenkop in cement te duwen.
We zagen –helaas - de voormalige bakkerij van Van der Giessen verpauperen.
Addy Draak wist te vertellen dat ze in de vlastijd iedere week honderd loonzakjes uitdeelde aan de vlasarbeiders van de fa Visser, zonder dat er ook maar iets van een handtekening gezet hoefde te worden. Alles ging in goed vertrouwen. Wim wist dat de opzichter van de fa Visser, de heer Van Gemert, jeugdige baldadige jongens in de kraag greep, waarna de jeugd zich verder koest hield.
Van alle aanwezigen ’s middags was Bas Tak de enige die nog in het vlas heeft gewerkt.
|
|
In de pauze werd een stuk banket rondgedeeld en na de pauze kreeg Harry Aardoom het woord over de beurtschippers.
 |
Hij is een regelrechte nazaat van de voormalige kleine beurtschippers Aardoom.
Beurtschippers zijn vervoerders per hoogaars die een vaste dienst onderhouden: altijd van 's-Gravendeel op Dordrecht of van 's-Gravendeel op Rotterdam.
Zijn voorvader was al vanaf 1783 beurtschipper. Het systeem van beurtschipper was een succesformule, omdat het vervoer dan niet via modderige, onverharde wegen behoefde te worden gedaan, maar over water. In de Hoeksche Waard was maar één verharde buitenweg, de Keizersdijk en die was pas in 1840 met schelpen verhard.
Het was zo’n noviteit, dat koning Willem I zelf een kijkje was komen nemen. |
Het tempo van het beurtschip lag laag, want het schip voer slechts gemiddeld zeven kilometer per uur, maar de passagiers konden droog zitten in de roef. Als ze ver moesten, moesten ze diverse keren overstappen in een ander beurtschip of in een trekschuit, die ook niet harder ging dan 7 km per uur. Het vertrek werd aangekondigd door het luiden van een bel.
Na 1948 was er geen beurtschipper meer in 's-Gravendeel, toen waren het de bodediensten die de boodschappen deden.
In Dordrecht lagen de aanlegplaatsen van de beurtschepen aan de Bomkade. Dordrecht gaf licenties af aan twee kleine beurtschippers van Dordt naar 's-Gravendeel en aan twee grote. De grote schepen maten 20 bij 5½ meter en de kleine 7 bij 2½ m. Ze hadden opstaande, naar binnen gekeerde boorden, zodat er geroeid kon worden als er geen wind stond.
De kleine schipper vervoerde pakjes en brieven en hij deed boodschappen voor de dorpelingen.
De grote schipper vervoerde oogsten als vlas, vlaszaad, bonen, graan, groente, fruit, hout, steen, tras.
De Aardooms waren kleine beurtschippers. Harry weet er nogal wat van, omdat er klachten waren ingebracht bij de Hoge Vierschaar, die keurig opgeschreven werden in de boeken.
Na 1910 werden de hoogaarsen voorzien van dieselmotoren. Daardoor konden ze echt op tijd varen, want al was er een verordening dat de beurtschipper op een vaste tijd moest varen, er kwam wel eens wat tussen door de weersomstandigheden.
Aan gevelstenen was te zien waar een beurtschipper woonde.
Harry vertelde nog een mooi verhaal over de betrouwbaarheid van de beurtschipper, waar Nicolaas Beets zich al positief over had uitgelaten.
Al met al waren het leerzame en toch ook gezellige bijeenkomsten.