Activiteiten van de historische vereniging 's-Gravendeel in het jaar 2018
Iedere eerste zaterdag van de maand was het archief open.
Dan werd er een fototentoonstelling vertoond in het nieuwe onderkomen aan het Nestpad.
De onderwerpen waren:
* 's-Gravendeel en de winter
* 's-Gravendeel en de watersnood
* 's-Gravendeel en de Molendijk
* 's-Gravendeel en het waterleidingbedrijf
* 's-Gravendeel en de Schenkeldijk
* 's-Gravendeel een de landbouw
* 's-Gravendeel en de zorg
* 's-Gravendeel en de Noord-Voorstraat
De watersnoodramp van 1953 is op een indrukwekkende manier herdacht.
Er werd een film vertoond en een ooggetuigenverslag gegeven. Dat deed mevrouw Van Hengel-Verdonk, die vertelde wat zij als klein meisje had meegemaakt. Dat was een indrukwekkend verhaal.
Een journaliste van het AD heeft mevrouw Van Hengel geïnterviewd en aan haar heeft ze het verhaal nog een keer verteld.
De journaliste heette Susanne Eijgenraam en dit schreef ze ervan op:
Mensen zwommen in doodsnood voorbij Hendrika van Hengel overleefde de watersnoodramp in 's-Gravendeel door op zolder te schuilen. Ze zag een meisje verdrinken. „Waarom leefde ik wel en zij niet?"
Nog steeds droomt ze van water en van boten. „Als je zoiets heftigs meemaakt, raak je dat nooit meer kwijt", zegt Van Hengel
(nu 77). Ze kan gedetailleerd vertellen over wat ze in de nacht van 31 januari op 1 februari beleefde.
Van Hengel verhaalt over de verschrikkelijke storm, die overdag al woedde. Thuis, aan de Beneden Havendijk, hoorden ze via de radio allerlei berichten die steeds verontrustender werden. „Het ging over een noordwesterstorm en over springvloed. Dat was angstig." De familie ging naar bed, totdat mannen op de deur bonkten en schreeuwden dat het water eraan kwam. Het gezin - vader, moeder, drie kinderen - pakte snel wat spullen en vluchtte naar opa, die even verder aan de Kooijstraat woonde. Onderweg hoorden ze kerkklokken en sirenes. Tegen de wind in lopen was bijna onmogelijk. Ook bij opa's huis stonden mensen te roepen.
Van Hengel weet nog wat ze zeiden: „Snel, naar boven. Het water komt als een mist aanzetten Het is wel een meter hoog."
De familie stoof de trap op, naar zolder. Hendrika van Hengel herinnert zich dat opa snel een broodtrommel meegriste. „Helaas zat niet veel in." Ze waren nét op tijd.
Het water kwam. „Het had zo'n kracht! Het gaf vreselijk lawaai." De beelden en geluiden die Van Hengel toen vanuit het kleine zolderraampje zag, zal ze nooit vergeten. Huizen stortten in, mensen en dieren zwommen in doodsnood voorbij, maar het ergste was dat gillende meisje dat zich had vastgeklampt aan de schuur van haar opa. „Het was iemand die ik kende uit de buurt, ze was van mijn leeftijd. Ze keek ons met zulke grote ogen aan."
Haar opa en vader probeerden het meisje te redden door lakens aan elkaar te knopen en uit het open raam naar haar te gooien. Maar door de harde wind waaiden die meteen weg. Het meisje overleefde het niet. „Ik denk dat ze is gestorven door de kou.
Het was zo verschrikkelijk dat we niets konden doen. Ik voelde me schuldig. Waarom leefde ik wel en zij niet? Ik ben toch niets beter?"
Voor de familie van Van Hengel kwam de hulp wel op tijd. Na een nacht op zolder konden ze via datzelfde raampje in een roeiboot klimmen die hen naar de christelijke school bracht. Daar waren dekens, soep en broodjes. Via Dordrecht en Ahoy werden ze ondergebracht bij een gezin aan de Rotterdamse Disselstraat, waar Van Hengel op 5 februari haar 13de verjaardag vierde.
Na een logeerpartij bij familie in Zwijndrecht, keerden ze terug naar 's-Gravendeel. De familie kwam erachter dat 37 inwoners de ramp niet hadden overleefd. „Het was een klein dorp, we kenden ze bijna allemaal."
Dankbaar
Hun eigen huis was flink beschadigd en zou later worden afgekeurd. Het betekende dat het gezin opnieuw moest opkrabbelen, net als na de oorlog. „Toch klaagden we geen moment. We waren dankbaar dat we nog leefden."
Als 14- of 15-jarig meisje vertrouwde ze haar ervaringen toe aan het papier.
„Schrijven helpt om iets te verwerken", weet ze.
Dat verhaal kwam vijf jaar geleden terecht in een boekje van de Historische Vereniging 's Gravendeel.
Andere activiteiten in 2018:
In september was de commissie dorpswandelingen actief. Er werd een wandeling georganiseerd door de wijk De Nest. De start was bij het nieuwe onderkomen aan het Nestpad en een van de bezienswaardigheden was de voormalige bierbrouwerij De Bel aan de Boven-Havendijk.
Natuurlijk was de werkgroep Expo het hele jaar door actief door steeds weer te zorgen voor een expositie van foto’s in het dienstencentrum. De foto’s maken de tongen los.
Met Koninginnedag was er behalve de foto-expeditie ook een genealogie te zien.
Tenslotte hield onze vereniging op donderdag 22 november twee ledenbijeenkomsten, een in de middag en een in de avond, waarin een film werd vertoond over de vlasserij en een presentatie van onbekende archieffoto’s.